Ιστορικό Εργαστηρίου Αθλητιατρικής
Στο ΤΕΦΑΑ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε το 1988 το Εργαστήριο Αθλητιατρικής, που επίσημα αναγνωρίστηκε στα τέλη του 1992 (ΦΕΚ 182/93/432). Από το 2008 το Εργαστήριο Αθλητιατρικής λειτουργεί στις σημερινές σύγχρονες εγκαταστάσεις του ΤΕΦΑΑ στη Θέρμη Θεσσαλονίκης.
Από της ιδρύσεως του μέχρι το 2018 Διευθυντής του Εργαστηρίου διετέλεσε ο Καθηγητής Αθλητιατρικής Αστέριος Δεληγιάννης και στη συνέχεια Διευθύντρια είναι η Καθηγήτρια Αθλητιατρικής κ. Ευαγγελία Κουϊδή. Από το 2010 το Εργαστήριο είναι πιστοποιημένο κατά ISO 2007 για τις υπηρεσίες που προσφέρει.
Το 1990 τα μέλη του Εργαστηρίου πρωταγωνίστησαν στην ίδρυση της Αθλητιατρικής Εταιρείας Β. Ελλάδος, η οποία το 1999 με ενέργειες του τότε Προέδρου της Α. Δεληγιάννη αναγνωρίστηκε ως επίσημη εκπρόσωπος της Ελλάδος στην Παγκόσμια Αθλητιατρική Εταιρεία (FIMS) και ταυτόχρονα μετατράπηκε σε Αθλητιατρική Εταιρεία Ελλάδος. Από της ιδρύσεως του το Εργαστήριο συμμετέχει ως συνδιοργανωτής ή ως μοναδικός οργανωτής σε μεγάλο αριθμό Επιστημονικών Συνεδρίων, πολλών με διεθνή χαρακτήρα, στο αντικείμενο της Αθλητιατρικής. Επίσης συμμετέχει σε μεγάλο αριθμό Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων. Το 2008 συγκρότησε με άλλες Κλινικές και Εργαστήρια του Ιατρικού Τμήματος, το δίκτυο Εργαστηρίων ΠΟΙΩΖΕΙΝ μετά από επιλογή της πρότασης από την Επιτροπή Ερευνών του ΑΠΘ.
Το 2002 μέλη του Εργαστηρίου πρωταγωνίστησαν στην ίδρυση με έδρα την Θεσσαλονίκη, της European Association of Rehabilitation in Chronic Kidney Disease, που αποτελεί affiliate member της European Renal Association, ενώ από το 2004-10 επιλέχθηκαν ως nuclear members των Sports Cardiology και Exercise Physiology Study Groups της European Society of Cardiology και συμμετείχαν στη συγγραφή οδηγιών για ασφαλή και αποτελεσματική άσκηση σε διάφορες πληθυσμιακές ομάδες. Σταθμοί στην εκπαιδευτική προσφορά του Εργαστηρίου αποτέλεσε η καθιέρωση από το 2007 των ετήσιων σεμιναριακών μαθημάτων στην Αθλητιατρική που διενεργούνται ταυτόχρονα στην Θεσσαλονίκη και Λευκωσία με το πρωτοποριακό σύστημα της τηλεκπαίδευσης, καθώς και η συμμετοχή του στην ίδρυση (2015) και λειτουργία του Διατμηματικού Μεταπτυχιακού Προγράμματος «Άθληση και Υγεία», με δύο κατευθύνσεις «Αθλητιατρική» και «Άσκηση και Σωματική Υγεία» μεταξύ ΤΕΦΑΑ και Ιατρικού Τμήματος του ΑΠΘ. Επίσης, σταθμοί στην έρευνα και ταυτόχρονα στην κοινωνική προσφορά αποτελούν η ανάπτυξη και λειτουργία ιατρείου προαγωνιστικού ελέγχου υγείας αθλητών, από το 1993, καθώς και η δημιουργία και λειτουργία προγραμμάτων θεραπευτικής γύμνασης ασθενών με χρόνιες παθήσεις, από το 1995.
Στο ιατρείο περισσότεροι από 30.000 αθλητές έχουν εξετασθεί, ενώ στο πρόγραμμα αποκατάστασης, που λειτουργεί με την υποστήριξη του Δήμου Θεσσαλονίκης, κάθε έτος συμμετέχουν περισσότεροι από 100 ασθενείς. Μέλη του Εργαστηρίου συμμετείχαν ή συμμετέχουν σε ικανό αριθμό ανταγωνιστικών Ευρωπαϊκών και Ελληνικών Ερευνητικών Προγραμμάτων, ενώ 10 μελέτες των έχουν βραβευτεί σε μεγάλα Διεθνή Συνέδρια. Στο Εργαστήριο έχει εκπονηθεί ένας μεγάλος αριθμός από Διδακτορικές και Μεταπτυχιακές Διατριβές.
Τα μέλη του Εργαστηρίου έχουν δημοσιεύσει περισσότερες από 250 μελέτες, πολλές από τις οποίες με επιστήμονες διεθνούς κύρους.
Το Εργαστήριο Αθλητιατρικής είναι πλήρως εξοπλισμένο με συσκευές αναίμακτης μελέτης των καρδιαγγειακών ανταποκρίσεων και προσαρμογών στην άσκηση, ενώ πρόσφατα έτυχε δωρεάς μιας σύγχρονης συσκευής υπερηχοκαρδιογραφίας από το Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος».
Τα τελευταία 25 χρόνια εφαρμόζονται στο Εργαστήριο Αθλητιατρικής προγράμματα επαναδραστηριοποίησης σε ασθενείς με χρόνιες καρδιακές παθήσεις και με τελικού σταδίου Χρόνια Νεφρική Νόσο υπό αιμοκάθαρση στη Μονάδα Τεχνητού Νεφρού του Νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ. Υπεύθυνη των προγραμμάτων είναι η Καθηγήτρια κ. Κουιδή.
Το προσωπικό του Εργαστηρίου έχει πραγματοποιήσει πλήθος μελετών από την εφαρμογή μακροχρόνιων καινοτόμων προγραμμάτων θεραπευτικής γύμνασης και την αξιολόγηση των ανατομικών και λειτουργικών προσαρμογών της άσκησης σε ασθενείς.
Περισσότεροι από 200 ασθενείς ασκούνται δωρεάν, κάθε χρόνο στα πλαίσια προγραμματικής σύμβασης με τους Δήμους Θεσσαλονίκης και Ευόσμου σε Δημοτικά Γυμναστήρια και στο Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ.
Τα προγράμματα άσκησης διεξάγονται από εξειδικευμένους καθηγητές Φυσικής Αγωγής, υπό την ιατρική επίβλεψη μελών του Εργαστηρίου και σε επιστημονική συνεργασία με Κλινικές και Εργαστήρια της Ιατρικής Σχολής.
Περιοδικά προγράμματα θεραπευτικής γύμνασης εφαρμόστηκαν σε παιδιά με νεοπλασίες και ινοκυστική ίνωση,σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, σε άτομα σε αναπηρικά καρότσια και σε ψυχιατρικούς ασθενείς. Η συνταγογράφηση της άσκησης γίνεται με βάση το ιατρικό πρόβλημα του ασθενούς, τη λειτουργική επάρκειά του και τους στόχους του. Μετά την αρχική εκπαίδευση στο εργαστήριο, όλοι οι ασθενείς ασκούνται σε υποομάδες στα δημοτικά γυμναστήρια.
Κάθε υποομάδα αποτελείται από 10 ασθενείς, και κάθε συνεδρία άσκησης περιλαμβάνει διάφορες αερόβιες και στατικές ασκήσεις, χορός, pilates, ζούμπα, step-aerobic και υδρογυμναστική.
Για την ασφάλεια υπάρχουν εφαρμογές τηλεκαρδιολογίας, όπως δια-τηλεφωνικής μετάδοσης του ηλεκτροκαρδιογραφήματος από τα γυμναστήρια στο Εργαστήριο Αθλητιατρικής.
Ουδέποτε εμφανίστηκε επιπλοκή από την εφαρμογή των προγραμμάτων.